به گزارش خبرنگار مهر، امروزه در اکثر کشورهای پیشرفته دنیا از قبیل آمریکا، کانادا، استرالیا و همین طور کشورهای اروپایی مانند انگلستان، فرانسه، هلند، سوئیس، دانمارک، قبرس، استونی، فنلاند، ایرلند، نروژ، لهستان، اسپانیا، سوئد و…، نقش پرستار «پرکتیشنر» به عنوان رده شغلی تخصصی به رسمیت شناخته شده و وظایف و مسئولیتهای آن کاملاً مشخص است.
همچنین کشورهای آسیای شرقی مانند ژاپن، کره جنوبی، تایوان، سنگاپور، چین، تایلند و هنگ کنگ و حتی کشورهای عربی مثل عربستان، قطر، عمان و امارات نیز چندین سال است که این نقش را پذیرفتهاند و از پرستار «پرکتیشنر» برای رسیدن به اهداف افزایش دسترسی مردم به خدمات بهداشتی و درمانی، افزایش کیفیت مراقبتهای بهداشتی، کاهش هزینههای مردم، دولت و بیمهها و همین طور افزایش انگیزه پرستاران و ماندگاری در سیستم بهداشتی درمانی کشورشان استفاده بهینه میکنند.
این در حالی است که شرایط اقتصادی کشور ما نیز میطلبد که هزینهها را در هر بخش و حوزهای، مدیریت کنیم و نظام سلامت، یکی از حوزههایی است که میبایست از تلف شدن بودجهها و اعتبارات، به انحای مختلف؛ جلوگیری کرد.
عباس عبادی معاون پرستاری وزارت بهداشت، با عنوان این مطلب که حدود ۳۴ تا ۳۵ درصد از فارغالتحصیلان ارشد و دکترای پرستاری در جایگاهی متناسب با تخصص خود فعالیت نمیکنند، گفت: این یعنی بخشی از ظرفیت مهم نظام سلامت بلااستفاده مانده است.
وی با اشاره به تجربیات بینالمللی، افزود: در کشورهای پیشرو، نقش پرستاران، ماماها و کارشناسان بهداشت در ارائه خدمات اولیه سلامت محوری است. نتیجه این رویکرد، کاهش هزینهها، ارتقای کیفیت خدمات و افزایش رضایت مردم است.
این در حالی است که این امر در کشور ما کاملاً مغفول مانده و تاکنون به آن توجهی نشده است و به رغم وجود تعداد زیادی پرستار واجد شرایط، متأسفانه تا کنون از این ظرفیت پرستاری استفاده نشده است.
مجید صحت کارشناس ارشد مراقبتهای ویژه پرستاری گفت: طبیعی است اگر ما هم در ایران بخواهیم در مسیر پیشرفت حرکت کنیم، به اهداف توسعه پایدار سازمان ملل و همچنین اهداف برنامه هفتم توسعه کشور به خصوص در مورد پزشک خانواده و نظام ارجاع دست پیدا کنیم و به قطب سلامت منطقه تبدیل شویم، حتماً باید از این ظرفیت بزرگ پرستاران کشور استفاده و زمینه ایجاد این نقش و رده شغلی پرستاران را در کشور فراهم کنیم و برنامه ریزی و اجرای آن را در اولویت قرار دهیم.
تهمینه صالحی استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران گفت: پرستاران «پرکتیشنر» نیروهای زبده و ماهری هستند که کیفیت و رضایت از خدمات نظام سلامت را به شدت بالا میبرند. در بسیاری از کشورها نیز ایجاد این گروه به علت تضاد منافع با گروههای دیگر در ابتدا با مقاومت مواجه بوده است اما با درخواست مردم دوباره اجرایی شده و جا افتاده است.
وی افزود: نِرسهای پرکتیشنر، پرستاران متخصص و مستقلی هستند که مجوز دارند تا مراقبتهای اولیه یا تخصصی را در واحدهای مختلف مانند مراقبتهای سرپایی، حاد یا طولانیمدت بر اساس گروه هدفی که برای آن تربیت شدهاند، ارائه دهند. این مراقبت میتواند برای افراد، خانوادهها یا گروههای جمعیتی باشد.
در سال ۱۹۶۰ که این حرفه در آمریکا شروع به کار کرد، مقاومتهای زیادی در برابر آن شکل گرفت؛ تا حدی که دولت مجبور شد برنامه را تعطیل کند اما چه شد که دوباره به نظام سلامت آمریکا بازگشت. مردم این کشورها که از خدمات نِرس پرکتیشنرها بهره میبردند، معترض شدند. آنها میگفتند چرا این برنامه را حذف کردید، در حالیکه پرستاران وقت بیشتری برای ما میگذاشتند، توضیحات و آموزش بهتری ارائه میدادند، هزینه خدمات مقرون به صرفهتر بود و پیگیری و فالوآپ را بسیار خوب انجام میدادند. این اعتراضها باعث شد برنامه دوباره در دهه ۱۹۶۰ به نظام سلامت آمریکا برگردد و تا امروز هم تعداد آنها بسیار زیاد شده است.
استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران، به ظرفیتهای «نرس پرکتیشنر» اشاره کرد و گفت: توانایی مدیریت سلامت و بیماری، مهارت در برقراری ارتباط با پزشک، تیم درمان و بیمار، توانایی آموزش و کوچینگ مؤثر و رعایت نقشها و ویژگیهای حرفهای، قدرت مذاکره و هماهنگی با سایر افراد تیم، توانایی ارجاعدهی و مهارت در ایجاد هماهنگی بینبخشی از دیگر ویژگیهای این افراد است.
صالحی افزود: در ایران حدود ۱۲ تا ۱۳ سال است که موضوع تربیت نرس پرکتیشنر مطرح است، اما هر بار کمی پیش رفته و دوباره با چالش مواجه شده است. امیدواریم این بار با تلاش اساتید و پیگیریهای جدی، این برنامه به نتیجه برسد.
به نظر میرسد، ترکشهای پزشک سالاری، خیلی از خدمات مراقبتی از جمله نرس پرکتیشنر را تحتالشعاع قرار داده و اجازه نمی دهد، چنین خدماتی که میتوانند هزینههای سلامت را کاهش دهند؛ شکل بگیرند. در صورتی که تجربه کشورهای پیشرفته دنیا در اجرای چنین برنامهها و طرحهایی، گواه این واقعیت است که نمیتوان راه توسعه در حوزه سلامت را قربانی منافع شخصی کرد.
سید علی حسینی رئیس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، گفت: رویکردی که امروز در دنیا تجربه شده و ما نیز در کشور به دنبال اجرای آن هستیم، میتواند خدمات تخصصیتر و مقرون به صرفهتری را در حوزه سلامت فراهم کند.
وی با اشاره به دو بیمارستان دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، افزود: بیش از پیش نقش ارزشمند پرستاران متخصص را در بهبود خدمات توانبخشی لمس میکنم.
رئیس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تأکید کرد: همچنان با محدودیت دسترسی به خدمات تخصصی توانبخشی روبهرو هستیم و کمبود نیروی آموزشدیده در این حوزه کاملاً مشهود است.
۰۸:۵۳ - ۱۴۰۴/۰۹/۱۵
نظر شما